Билл Клинтоны АНУ-д Ерөнхийлөгчөөр сонгогдон хэлсэн тангарагийн үг

АНУ-ын ерөнхийлөгчөөр сонгогдоод тангараг өргөхдөө хэлдэг үгийг Inaugural Address гэдэг.
1993 оны 1 сарын 21-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн албан тушаалыг хүлээн авах ёслол дээр Билл Клинтоны хэлсэн үг: "Бидний ээлж боллоо. Түүнийг хүлээж авцгаая!"
Миний эх орон, иргэд ээ!
Өнөөдөр бид Америкийн шинэчлэлийн мөн чанарыг ёслон тэмдэглэж байна. Энэ ёслол дүн өвөл болж байна. Гэвч хэлж ярьж байгаа үг, дэлхий дахинд харуулж буй нүүр царайгаар хаврыг авчирч байна.
Дэлхийн ууган ардчилал бүхий оронд дахин мэндчилж буй энэ хавар Америкийг шинээр нээх хүсэл эрмэлзэл, урам зориг бадрааж байна.
Манай төр, улсыг үндэслэн байгуулагчид анх Америкийн туйлын зорилго тунхаглахдаа, Америк өнө удаан оршин тогтнож өөрчлөгдсөө байх болно гэдгийг мэдэж байсан биз ээ.
Зөвхөн өөрчлөхийн тулд өөрчлөх биш, харин Америкийн туйлын зорилго амьдрал, эрх чөлөө, аз жаргалтай байхыг сахин хамгаалах шинэчлэл юм. Хэдийгээр бид орчин үетэй зохицон явах боловч манай зорилго бол цаг хугацаагүй алба мөн.
Америкчуудын үе бүхин америк хүн байх ёстойг өөрсдөө тодорхойлох учиртай. Америкийн тусын тулд хагас зуун жил хүчин зүтгэсэн өмнөх Ерөнхийлөгч Бушид би ард түмнийхээ нэрийн өмнөөс баяр хүргэж байна. Түүнчлэн мятрашгүй зориг, амь бие үл хайрлах зүтгэлээсээ хямрал, фашизм, коммунизмыг ялан дийлсэн сая сая эрэгтэй эмэгтэй хүмүүст би талархал илэрхийлж байна.
Хүйтэн дайны сүүдэрт өсөж бойжсон үеийнхэн өнөөдөр эрх чөлөөний нарны элчинд бүлээцсэн дэлхийд шинэ хариуцлагатай үүрэг хүлээн авч байгаа хэдий ч урьдын дайсагнал, шинэ зөрчил заналхийлсээр байна.
Бусадтай зүйрлэшгүй хөгжил дэвшилд өсөж байгаа боловч аж ахуйн урагшгүйтэл, зогсонги цалин хөлс, улам нэмэгдсээр буй тэгш бус байдал, манай хүн амын доторх гүнзгий хямралын улмаас эдийн засаг сульдан доройтож байна.
Миний одоо өргөх гэж байгаачлан тухайн үедээ Жорж Вашингтоны өргөж байсан тангарагийн тухай мэдээг мориор хуурай газар туулан, завиар тэнгис далайг гатлан удаан хугацаанд хүргэж байсан бол өнөөдөр энэ ёслолын дүрс, дуу хоолойг дэлхийн өнцөг булан бүрт нэвтрүүлж, хэдэн тэрбум хүмүүс шууд харж сонсож байгаа биз ээ.
Орчин үед харилцаа холбоо, арилжаа наймаа дэлхий дахины шинжтэй болж, хөрөнгө оруулалт үргэлжийн хөдөлгөөнд орж, технологи гайхамшигтай хөгжин, сайн сайхан амьдрах эрмэлзэх бүх нийтийн тэмүүлэл болж байна. Бид дэлхий дахины улс түмэнтэй тайван замаар уралдан өөрсдийнхөө хөдөлмөрөөр амьдрана.
Нөлөө бүхий айхтар хүч дэлхий дахиныг донсолгосон өөрчилж буй өнөө үед хамгийн тулгамдсан асуудал бол бид өөрчлөлтийг хор биш, хоолоо болгож чадах эсэхэд оршино.
Энэ шинэ дэлхийд уралдаж, түүнд ялах чадвартай болохыг сая сая Америкчуудын амьдрал аль хэдийнээ харуулсан юм. Гэвч олонхи хүмүүс их ажиллан, бага хөлс авч, зарим нь бүр ажиллаж чадахгүй болж, эмчилгээний өртөг айл өрхийг тарчигдуулан, том жижиг олон тооны үйлдвэрийн газар дампуурах аюулд орж, гэмт хэргийн аймшиг хуулиа сахидаг иргэдийн эрх чөлөөг хохироон, үй олон сая хүүхэд бидний уриалж буй өөдрөг амьдралыг төсөөлж чадахгүй байгаа явдал бол бид өөрчлөлтийг хоолоо болгож чадаагүйн илрэл мөн.
Бид хатуухан үнэнтэй учирч, шийдэмгий алхам хийх ёстой гэдгээ мэдэж байна. Гэтэл бид одоог хүртэл тэгж чадсангүй Харин ч бид урсгалаар явж, ингэсээр нөөц бололцоогоо шамшигдуулж, эдийн засгаа тамирдуулан, итгэл найдвараа алдахад хүрч байлаа.
Хэдийгээр манай зорилт хүнд ч гэсэн, бидэнд бас хүч чадал бий. Америкчууд бол угаасаа зүгээр суудаггүй, эрэлч, итгэж болох хүмүүс билээ. Бид өмнөх үеийнхээ мөрөөдөл, гэрээсийг биелүүлэх явдлыг өнөөдрийн зорилтод болгох ёстой.
Америкийн хувьсгалаас иргэний дайн, их хямрал, иргэний эрхийн хөдөлгөөн хүртэл манай ард түмэн эдгээр хямралыг гэтлэн давахад зориг төгөлдөр явж, манай түүхийг бүтээхийг түшиг тулгуур, эзэд ямагт болж байсан юм.